Turunçgil Zamanı

Sonbaharın gelmesiyle tezgahlarda yerini almaya başlayan turunçgilleri tüketmenin tam zamanı…Dünya’da en çok yetiştirilen ve tüketilen meyve türü olan turunçgillerin bir çok türü olmasına rağmen tarımı yapılan en önemlileri; limon, misket limon, acı portakal, tatlı portakal, mandalina, pomelo, greyfurt ve bergamottur. 

Turunçgiller iyi bir C vitamini kaynağı olmasının yanında diyet lifi, kalsiyum, potasyum, folat, B grubu vitaminleri, fosfor, magnezyum, bakır, riboflavin, pantotenik asit ile karotenoidler ve flavonoidler gibi çeşitli fitokimyasalları içermektedir. Bu bileşenlerin miktarları turunçgil çeşidine, olgunluğuna, saklama koşullarına, işleme yöntemlerine göre değişkenlik gösterse de sağlığa faydaları tartışılmaz bir gerçektir.

TURUNÇGİLLERİN SAĞLIĞA FAYDALARI

Turunçgiller sadece içerdikleri C vitamininden dolayı faydalı görülmesine rağmen, başka birçok yararlı sağlık fonksiyonları da gösterir. Özellikle naringin ve hesperidin bileşenleri, turunçgillerin sağlık üzerine olumlu etkileriyle öne çıkan flavonoidleridir.  Bu flavonoidler sayesinde turunçgiller; metabolik sendrom, diyabet, kalp-damar sağlığı, ve obeziteden korunmaya yardımcıdır. 

1.Kilo Kontrolünü Destekler: Özellikle limondaki polifenoller, ağırlık kazanımını ve vücudun yağ depolama kapasitesini azaltmaktadır. Bunun yanında turunçta bulunan p-sinefrinin, naringin ve hesperidin sayesinde vücudun dinlenme metabolik hızı artmaktadır. ABD Ulusal Sağlık ve Beslenme Araştırması sonuçlarına göre günde ortalama 210 ml %100 portakal suyu tüketen bireylerin tüketmeyenlere göre daha düşük beden kütle indeksi, total ve LDL kolesterol ile %21 daha az obezite riskinin olduğu görülmüştür.

2.Kan Şekerini Dengeler: Turunçgiller, pektin içeriği sayesinde yüksek karbonhidratlı öğünlerden sonra oluşan kan şekeri ve insülin seviyesindeki artışı dengelemektedir.  Bu etki, pektinin boşaltım sistemini yavaşlatması ve emilim hızını düşürmesiyle oluşur. Hesperidin ve naringin flavonoidleri sayesinde de düzenli turunçgil tüketimi, kan şekeri ve insülin düzeylerinin azalmasında etkili olmaktadır.

3.Kalp-Damar Sağlığını Korur: Turunçgillerden özellikle greyfurt, kan kolesterol seviyesini düşürmede oldukça etkili olan glukarit asidi yüksek miktarda içermektedir. Buna ek olarak greyfurttaki pektin; kan kolesterol seviyesini çok önemli ölçüde düşürmekte, atardamar plak oluşumunu ve damar daralmasını azaltmaktadır. Pektin, vücutta pankreas enzimlerinin etkisini düşürmekte ve yağların parçalanması da azaltmaktadır. Portakal suyu ve önemli flavonoidlerden olan hesperidin, kan basıncını düşürerek kalp-damar sağlığını korumaktadır. Turunçgillerin yüksek potasyum ve düşük sodyum içermesi de anti-hipertansif etkiye neden olmaktadır.

4.Kansere Karşı Korur:  Turunçgillerde, A vitamini ön maddesi olabilecek 16 tane karotenoid bulunmaktadır. Karotenler, hücre membranlarına ve DNA’ya zarar vererek kanserin oluşmasına neden olan serbest radikallere karşı etkili antioksidanlardır. Buna ek olarak glukarit asit, kanserden korunma ve kanserli hücrelerin büyüme ve yaşam sürelerini azaltmada etki göstermektedir.

5.Beyin Sağlığını Korur: Turunçgillerdeki flavonoidler, Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalara karşı koruyucudur. Ayrıca, C vitamini nöronların olgunlaşmasını, öğrenme ve hafızanın gelişmesini sağlar. Çalışmalarda serum C vitamini düzeyinin düşük olması, unutkanlık, bunama gibi hastalıklara yakalanma riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle düzenli turunçgil tüketimi ile beyin sağlığını destekleyebilirsiniz.

Çalışma: 2015 yılında naringeninin, glikoz ve lipit metabolizmasındaki rolünü incelemek için 19 dişi fare ile yapılan 11 haftalık bir araştırmada bir gruba normal diyet verilirken diğer gruba %3 oranında naringenin içeren diyet verilmiştir. Naringenin verilen grupta kontrol grubuna göre yemek sonrası kan glikoz seviyesi ile insülin seviyesinin daha düşük olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda karın içi yağlanmanın da azaldığı görülmüştür.

Turunçgillerin 100 Gramlarının Besin Bileşimi